Comité Bezorgde Ouders, 13 mei 2022

In de Kamer is het nieuwe seksueel strafrecht officieel goedgekeurd op donderdag 17 maart 2022 (WET Bron>>) (VRT Bron>>).

SEKS VANAF 14 JAAR

Een onderdeel hiervan is dat een minderjarige tussen de leeftijd van 14 en 16 jaar nu wél kan toestemmen met seksuele handelingen zolang het leeftijdsverschil met de andere persoon niet meer dan drie jaar bedraagt. De wederzijdse toestemming is essentieel.
CBO betreurt deze goedkeuring. Nu lijkt het erop dat men experimentele seksuele betrekkingen met wederzijdse toestemming vanaf 14 jaar gaat normaliseren. Dit kan een verkeerd signaal geven aan onze jongeren, namelijk om op nog jongere leeftijd seksueel actief te worden.

Het lobbyen van Sensoa om deze wetswijziging door te voeren is blijkbaar geslaagd. Nu kunnen ze nog meer en vroeger expliciete seksuele voorlichting geven aan onze jongeren.

WANBEDRIJVEN TEGEN PERSONEN
Het seksueel strafrecht verhuist naar een nieuw hoofdstuk dat terechtkomt onder de titel ‘Misdaden en wanbedrijven tegen personen’. De bescherming van gezinsvrede staat dus niet langer centraal, wel de seksuele integriteit en het seksuele zelfbeschikkingsrecht van eenieder (Bron3>>).

NIET-CONSENSUELE HANDELINGEN MOETEN ZWAAR BESTRAFT WORDEN
Het uitgangspunt van de hervorming is duidelijk dat niet-consensuele seksuele handelingen zwaar moeten kunnen worden bestraft. De maximumstraf voor het basismisdrijf verkrachting wordt dan ook opgetrokken van tien naar vijftien jaar opsluiting. Wie zijn slachtoffer verdooft met bijvoorbeeld drugs, kan tot vijftien jaar cel krijgen. Dit kan CBO wel toejuichen.

SEXTING WORDT WETTELIJK BESCHERMD

De nieuwe wet tegen de niet-consensuele verspreiding van naaktbeelden zorgt voor een versterkte positie van het slachtoffer van sexting. Enkel de +16-jarige mag deze beelden versturen naar zijn partner mits wederzijdse toestemming. Deze beelden mogen niet naar derden gestuurd worden.

‘Er is sprake van het misdrijf niet-consensuele verspreiding van seksueel getinte beelden indien een persoon geluidsfragmenten of beelden van een ontblote persoon of een persoon die een expliciete seksuele daad stelt, toont, toegankelijk maakt of verspreidt zonder diens toestemming of buiten diens medeweten (Bron2>>).’

‘De strafbaarstelling is verruimd en op scherp gesteld. Elke verspreiding van seksueel getinte beelden zonder de toestemming van het slachtoffer wordt bestraft. Minderjarigen worden extra beschermd door het onweerlegbare vermoeden dat zij geen toestemming hebben gegeven voor de verspreiding. Wanneer het gaat om wraakporno of wanneer de verspreider de beelden uit winstbejag verkoopt, hangt deze een extra zware straf boven het hoofd.

Anderzijds krijgt het slachtoffer van sexting nu meer slagkracht door zelf een snelle procedure te kunnen instellen voor de voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg. Op zeer korte tijd kan er een bevel worden uitgevaardigd waarbij zowel de verspreider zelf als iedere tussenpersoon, ook verplicht wordt om binnen 6 uur de beelden in kwestie te verwijderen of ontoegankelijk te maken. Ook internetspelers, van providers zoals Telenet en Proximus tot sociale media zoals Facebook of zoekmachines zoals Google worden hiertoe verplicht.’

CBO: Het gebruik van ‘sexting’ zou men sterk moeten afraden, omdat het risico van het doorsturen van deze foto’s nog altijd reëel is ondanks de verstrengde strafmaatregelen en de snelle procedures.

‘De gevaren zijn echter nog niet geweken. Het is zeer makkelijk om beelden lokaal op te slaan vanop het internet. Hoe kort de beelden ook online hebben gestaan, de kans is groot dat een alerte persoon ze reeds opgeslagen heeft op zijn eigen computer of in de cloud en de beelden weer verder zal verspreiden op verschillende websites, waardoor het slachtoffer telkens achter de feiten aanholt.

Een ander probleem is het feit dat de beelden eveneens verspreid kunnen worden via chatapplicaties zoals WhatsApp. Deze applicaties maken gebruik van encryptie, waardoor onmogelijk achterhaald kan worden wat gedeeld wordt in gesprekken tussen gebruikers en de verspreiding op die manier niet gestopt kan worden (Bron2>>).’

CBO: Toch beschermt de nieuwe wet sexting voor +16-jarigen, omdat men sexting ziet als een onderdeel van de seksuele ontplooiing van jongeren. Waar blijft de logica, enerzijds bestraft men het, anderzijds beschermt men het verspreiden van naaktbeelden … Onderzoek toont aan dat sexting veelal plaats vindt binnen losse relaties. Eenmaal er een vaste relatie is, maakt men hier geen of minder gebruik van. Meer risicovolle sexting, een webcamgesprek in ondergoed bijvoorbeeld of geslachtsdelen tonen, doen jongeren vaker met iemand die ze alleen op internet kennen. Bevordert dit het welzijn van de jongere? Bevordert dit de garantie dat men deze beelden niet zal doorsturen? Moet men hiervoor een uitzondering maken in de wet?

GEMISTE KANSEN.
‘De wetgever staat amper stil bij de strafwaardigheid van virtueel seksueel grensoverschrijdend gedrag. Ongewilde dickpics worden eventueel als een vorm van belaging beschouwd, een misdrijf dat buiten het seksueel strafrecht en dus de hervorming valt. Ook over virtuele verkrachtingen wordt met geen woord gerept. Ook over virtuele verkrachtingen, zoals onlangs gebeurde in een onderdeel van de virtuele wereld die het bedrijf Meta ontwikkelt, wordt met geen woord gerept(Bron3>>).’

CONCLUSIE
We zien dat het nieuwe seksuele strafrecht de bescherming van het gezin niet meer behartigt, dat men vroeg experimenteren met seks vanaf 14 jaar legaliseert, dat men het fenomeen ‘sexting’ wettelijk beschermt en dat er nog veel onduidelijkheid is wat betreft het virtueel seksueel grensoverschrijdend gedrag.