Maart 2018
Britta van Beers is een rechtsfilosoof aan de Vrije Universiteit in Nederland. Zij bestudeert de verhouding tussen medische ontwikkelingen, ethiek en wetgeving en volgt de ontwikkelingen rondom vruchtbaarheidstoerisme al jaren.
De wetgeving en de praktijk in Nederland ziet er als volgt uit. Anonieme eiceldonatie is niet toegestaan, enkel niet anonieme altruïstische eiceldonatie is toegestaan wanneer een familielid, vriendin of collega een onvruchtbare geliefde wil helpen. Uit verhalen van kinderen geboren uit anonieme spermadonatie is al lang gebleken dat er een verlangen bestaat om te kunnen achterhalen waar je vandaan komt. We hebben in Nederland dan ook besloten dat dit een fundamenteel recht is van het kind.
Men wil nu de vruchtbaarheidsbehandelingen versoepelen en reguleren zodat men niet meer naar het buitenland moet om zijn gading te vinden. Britta staat hier kritisch tegenover.
Zowel eicelverkoop als commercieel draagmoederschap zijn binnen de gehele Europese Unie niet toegestaan. Spanje doet het toch. Zij zien de eicelverkoop niet als een verkoop maar als een vergoeding voor een geleverde dienst.
Er ligt nu een voorstel klaar van een opgerichte staatscommissie ‘herijking ouderschap’ met een rapport waarin ze een nieuwe regeling voorstellen. Het voorstel is om nog voor de zwangerschap door een Nederlandse rechter met alle betrokken partijen een contract op te stellen, dus met draagmoeder, eiceldonor en zaaddonor. Men kan niet alle mistoestanden inschatten en omvatten in een contract, volgens Britta. Wat als er iets mis is met het kind? Kan je dan een draagmoeder verplichten het kind weg te laten halen?
De diepgewortelde wens om een kind te krijgen is goed te begrijpen, zowel bij onvruchtbare koppels als homoseksuele stellen. Maar kan je daarmee billijken dat kinderen de rest van hun leven moeten denken, wie is toch mijn vader en moeder? Kan je daarmee billijken dat vrouwen worden uitgebuit? Het recht op een kind bestaat niet! Zowel eiceldonatie als het draagmoederschap is dikwijls in arme landen mogelijk, omdat men een vergoeding krijgt voor de geleverde dienst. In Spanje bijvoorbeeld doen de studenten hieraan mee om hun studie te kunnen betalen, ook al zijn er risico’s aan verbonden.
Dus als het via legitieme wegen kan, altruïstisch draagmoederschap of bekende donoren kan het wel, volgens Britta. Maar het moet niet zo zijn dat bestaande rechten van kinderen, draagmoeders en eiceldonoren moeten wijken. Dat vind ik te ver gaan.
Recente reacties