“Dat hoort bij de seksuele ontwikkeling van een kind”: ouders dienen klacht in na pestgedrag in Zoutleeuwse kleuter- en basisschool.
Verregaand pestgedrag, inclusief handtastelijkheden. Als het voorvalt op school, verwacht je dat er gericht ingegrepen wordt. Maar net dat gebeurt volgens meerdere ouders niet. En een recent incident deed voor één ouderpaar de deur dicht. “Onze dochter moest er zelfs van overgeven… En de school ‘weet van niks’. We hebben nu klacht ingediend bij de politie.” (Bron Het laatste Nieuws >>)
Na voorval op school in Zoutleeuw: is het normaal dat kleuters al met seksualiteit bezig zijn? En wanneer moet je grenzen stellen? “Dit is toch een grensgeval”
In een kleuterschool in Zoutleeuw is heel wat commotie ontstaan nadat een vierjarig kind zijn broek liet zakken en een klasgenootje vroeg om ‘er in te bijten’. De directeur van de school tilt niet te zwaar aan het incident. “Dit hoort perfect thuis in de seksuele ontwikkeling van een kind.” Maar kinderpsychiater Dirk Van West (ZNA, UA en VUB) heeft daar toch een andere kijk op. “Moest men effectief zijn overgegaan tot een actie, dan is het sowieso grensoverschrijdend.” (Bron Het Laatste Nieuws >>)
Grensoverschrijdend gedrag?!
De leerkrachten en directie grijpen niet in. Zij normaliseren dit gedrag: ‘Dat hoort bij de seksuele ontwikkeling van het kind.’ We zijn blij te horen dat kinderpsychiater Dirk van West aangeeft dat dit incident toch een grensgeval is. Voor ons is dit gedrag duidelijk grensoverschrijdend omdat een kind ongewild hierbij betrokken wordt.
Invloed van het lespakket ‘k Zag twee beren?
De laatste tijd vernemen we meer de uitspraak: “Maar dat hoort bij de seksuele ontwikkeling.” Maar is dat wel een normaal ontdekkingsgedrag? Het is toch vreemd dat we steeds meer van dergelijke gevallen horen in de kleuterscholen. Zou het kunnen zijn dat de seksuele opvoeding van kleuters via het lespakket van Sensoa ”k Zag twee beren‘ en andere kinderboekjes daar iets mee te maken heeft?
We verduidelijken even welke thema’s, doelstellingen en opdrachten voor de leerkracht en kinderen aan bod komen in dit lespakket ‘k Zag twee beren.
Project over seks met kleuters.
p2.2 Werkwijze: ‘Je vertelt dat we een project over seks gaan doen. ’
=> Waarom gebruikt men hier een volwassen woord ‘seks’, terwijl de lessen gaan over kennismaking met het lichaam en de geslachtsdelen? Staat dat gelijk aan seks?
Sociale regels rond bloot.’
p2.4 Het lichaam: Nabespreking: ‘Er zijn verschillende gewoontes en sociale regels over ‘bloot zijn’ en ‘in bad gaan.’
In een kringgesprek worden veel vragen gesteld over ‘bloot’ en ‘naar bad gaan’. Met wie ga ik wel graag naar bad en met wie liever niet? Verder evolueert het gesprek naar ‘Vind je het vervelend als je anderen in hun blootje ziet? Of als anderen jou in je blootje zien. Waarom?
Tekenen van zichzelf in hun blootje
p2.6 Lesopdracht: ‘Kleuters tekenen de omtrek van elkaar op een groot blad papier. Daarna tekenen ze ook de uitwendige geslachtsdelen op papier en kleuren ze zichzelf in zoals ze eruit zien in hun blootje.’
=> Deze opdracht is uitzonderlijk. Heeft er ooit iemand gevraagd aan zijn kleuter om zichzelf in zijn blootje te tekenen en dit nog op ware grootte, ook geslachtsdelen? Als een kind daar zin in heeft, zal dit spontaan gebeuren. Men moet kleuters dergelijke opdrachten niet opleggen.
Broer, zus, ouders, grootouders in blootje
p2.7 Kinderen knippen puzzelstukjes uit en maken daarna figuren van Dora en Fons, zowel met als zonder kleren.
Doelstelling: ‘Kleuters weten hoe vrouwen en mannen eruit zien als ze geen kleren aan hebben.’
Er is een werkblad met figuren van een baby, kind, grote broer en zus, ouder en grootouder in hun blootje. Kleuters moeten kunnen aangeven wie ouder, jonger is.
‘Lichamelijke verandering van kind naar volwassene en oudere herkennen.’ ‘Hebben alle vrouwen borsten. Zien alle borsten er gelijk uit? Zien alle penissen er hetzelfde uit?’
Het kleine piemelboek. Bernadette Custers, dit boekje wordt aansluitend aanbevolen.
Commentaar
=> Er wordt interesse opgewekt voor zaken waar het kind voorheen misschien niet of minimaal mee bezig was.
Na dergelijke lessen en het voorlezen van dergelijke boekjes moet men niet verwonderd zijn dat een kleuter zijn broekje laat afzakken en zijn piemel toont. De sfeer in de klas wordt hiervoor gecreëerd. Eerst gaat men het gedrag ‘bloot’ normaliseren door het thema ‘bloot’ te bespreken op basis van het tekenen van jezelf zonder kleren. Daarna gaat men de interesse opwekken voor het blote lichaam van anderen, jongens en meisjes, maar ook van ouders en grootouders. Men gaat de diverse maten en vormen bespreken van de geslachtsdelen, dit met kleuters!
=> Taak van de ouders
Het is in de eerste plaats aan de ouders om deze spontane vragen van de kleuters te beantwoorden, op het eigen tempo van het kind. Laat de natuurlijke nieuwsgierigheid van het kind zijn gang gaan, maar bruuskeer dit niet met een opgelegd programma in de klas.
=> ‘Zonder ontwikkeld schaamtegevoel kan er geen kindertijd bestaan’.
Dit schrijft een Amerikaans professor in de pedagogie, Neil Postman.
Een gezond schaamtegevoel beschermt het kind ook voor gevaren van buitenaf. Met een gezond schaamtegevoel gaan kinderen zich niet blootgeven voor vreemden.
Het is aan de ouders om te bepalen welke normen ze hanteren ten aanzien van ‘bloot’ naar vriendjes, ouders en grootouders toe. Dit is niet de taak van de school. Als de leerkracht door dit lespakket het gezond schaamtegevoel afbreekt, zal men natuurlijk meer gevallen krijgen van grensoverschrijdend gedrag.
=> ‘Once you see it, you can’t unsee it.’
Eens je iets gezien hebt, kan je het niet zomaar wegfilteren. Dus moeten we kleuters niet te vroeg opzadelen met zaken waar ze nog niet mee bezig zijn en waar ze nog niet rijp voor zijn. Laten we hun onschuld zolang mogelijk respecteren en ze niet ‘vergiftigen’ met beelden, ideeën, concepten waar volwassenen mee bezig zijn. Seksualiteit en lustbeleving is bij sommigen een obsessie en die moeten we jonge kinderen niet meegeven.
Nog twee opdrachten doorgelicht uit het lespakket ‘k Zag twee beren.
Gevoelige plekjes, aangeduid met een sticker, aanraken bij jezelf en klasgenootjes met een voel-instrumentje.
p 2.9 De voelkoffer wordt gebruikt om grenzen te kunnen respecteren in het aanraken en aangeraakt worden.
-Werkwijze: ‘We plakken stickertjes op de plekjes van ons lichaam die het lekkerst voelen.’ Uit de voelkoffer mag de kleuter een zacht of ruwer voorwerp nemen om te strelen op deze aangeduide plekjes, eerst bij zichzelf, dan bij een klasgenoot. Hiervoor worden ‘salons’ ingericht in de klas. Daar kunnen de kinderen een ‘speciale behandeling’ krijgen met één van de favoriete streelvoorwerpen.
Doelstelling: ‘Weten dat verschillende plekjes op je lichaam een ander gevoel geven. Kunnen benoemen hoe iets aanvoelt. Welk plekje voel je het meest? Is het leuk of niet?’
‘Grenzen kunnen respecteren. Was het leuk om andere kinderen aan te raken? Waren bepaalde plaatsen moeilijk om aan te raken?’
p2:11 Het volgend hoofdstuk is ‘Mijn lijf is van mij’.
Doelstelling ‘Kunnen opkomen voor zichzelf. Beseffen dat je mag aangeven wanneer aanrakingen niet leuk zijn ’
Commentaar
=> ‘Mijn lijf is van mij’ is een duidelijke boodschap naar derden. Dit voorkomt grensoverschrijdend gedrag.
=> Met de voel-opdracht is de kans groot dat gezonde grenzen worden afgebroken. In het dagdagelijks leven gaat men niet zomaar een klasgenootje strelen, dat doen we enkel met nauwe verwanten. De kans is groot dat men net het omgekeerde bereikt, namelijk dat de schroom doorbroken is en kleuters verder op onderzoek gaan, ook bij anderen, en zo onbewust grensoverschrijdend gedrag veroorzaken.
=> Zowel het normaliseren van bloot als het aanraken van gevoelige plekjes zijn geen onschuldige handelingen en ze brengen kinderen in een gevarenzone.
Waarom spreekt men over verliefdheid bij kleuters?
P 2.20 Thema: Ik heb lief.
Doelstelling: ‘Weten wat liefde en verliefdheid kan betekenen.’
‘Als je iemand graag ziet ‘Wat voel je dan juist? Waar voel je dat?’
p 2.23 Een werkblad – Verhaal: Stan in bed ‘Vlinders en konijnen’.
Er wordt een verhaaltje vertelt over Stan die verliefd is op zichzelf en op meisjes en dieren …
Commentaar
=> Waarom gebruikt Sensoa bij kleuters volwassen taalgebruik? Waarom gebruikt men niet het woordje ‘vriendschap’ of ‘een beste vriend’ wanneer het gaat over ‘iemand graag zien’? Waarom gaat men inzoomen op de gevoelens ‘vlinders in de buik’? De echte verliefdheden treden pas op vanaf de puberteit. Past dit in het concept van het seksualiseren van kinderen door Sensoa? Volwassen seksualiteit wordt beetje bij beetje aan kinderen bijgebracht. Men introduceert vroegtijdig de taal van volwassenen.
De houding van de leerkrachten en directie ten opzichte van grensoverschrijdend gedrag wijzigt. Waarom?
Het vlaggensysteem van Sensoa geeft groen licht voor het bekijken en aanraken van geslachtsdelen (ook anderen bevredigen).
‘Op deze wijze ontdekken en bevredigen kleuters elkaars lichaam. Ze doen eerste ervaringen op met lustbeleving in gezelschap van anderen. Meestal gaat het hier overwegend om het betasten van elkaars lichaam’ (Bron Sensoa>>).
Commentaar
=>Een studie toont aan, volgens Sensoa, dat dit gedrag veel voorkomt. Maar nooit verwijzen ze naar de studie zelf, zo kunnen we de betrouwbaarheid van het onderzoek niet verifiëren.
=>Wanneer leerkrachten vernemen via vormingssessies van Sensoa dat dit normaal gedrag is, dan moeten we niet verwonderd zijn dat leerkrachten daar niet meer op reageren.
De Duitse sociologe Gabriele Kuby schrijft
Door de vroeg-seksualisering neemt het grensoverschrijdend gedrag bij jongeren en zelfs bij kinderen toe.
Zaken die men vroeger per uitzondering tegenkwam, komen nu frequent voor. Wat je zaait, zal je oogsten. Seksuele spelletjes onderling – die zogezegd goed zijn om kinderen voor te bereiden op een bevredigende volwassen seksualiteit – gaan over tot seksuele intimidatie onder kinderen, ook op kleuterscholen. Kinderen verplichten een ander kind om uitvoerig op onderzoek te gaan … piemel betasten, zuigen, vulva-onderzoek, geslachtsverkeer nadoen, … Dat zijn allemaal zaken die de persoonlijke integriteit schenden. (Bron p. 334 De seksuele revolutie).
Besluit
Duidelijk grensoverschrijdend gedrag.
Bij het voorval op de school in Zoutleeuw moest het meisje ‘er zelfs van overgeven’. Dit is een duidelijk teken dat er over de grenzen van de kleuter is gegaan. Het kind wordt voor voldongen feiten geplaatst, terwijl het meisje niet wenste haar klasgenootje in zijn blootje te zien met de vraag erbij ‘erin te bijten’. Dat is duidelijk grensoverschrijdend gedrag. Het kind dat de handeling heeft uitgevoerd moet daarop aangesproken worden, natuurlijk met tact. Het kind moet begrijpen dat zijn gedrag door de klasgenootjes niet gewenst is.
Luisteren naar de ouders
Een ouder zal beter aanvoelen welke impact het heeft op het kind dan een leerkracht. Daarom is het goed dat de school naar de signalen van de ouders luistert. De school is niet de plaats om experimenteergedrag toe te laten. In een klas van 20 à 30 kinderen is het moeilijk dit op te volgen en adequaat te handelen. De leerkracht mag dit aangeven.
Een gezond ontwikkeld schaamtegevoel bijbrengen.
Door kinderen een gezond ontwikkeld schaamtegevoel bij te brengen naar vreemden toe, in plaats van dit af te breken, voorkomt men automatisch deze grensoverschrijdende gevallen.
Het programma ‘k Zag twee beren berokkent schade.
We zien, door de vele voorvallen in de kleuterscholen, dat het grensoverschrijdende gedrag toeneemt. Wanneer zullen de minister van Onderwijs en de subsidiërende minister van Welzijn erkennen dat het programma ‘k Zag twee beren schadelijk is voor de kleuters? Moeten er nog meer grensoverschrijdende gevallen bijkomen voordat men aan de alarmbel trekt?
We raden de ouders aan.
‘Aanvaard niet dat men dit pestgedrag en handtastelijkheden gaat normaliseren in de school van jouw kind. Geef dit aan bij de politie, zodat het ernstig wordt genomen.
Recente reacties